GELDERLAND - Ruim 80% van de meerjarenbegrotingen van Gelderse gemeenten over 2026 en 2027 laten grote tekorten zien. De reden is dat het rijk in 2026 minder bijdraagt aan het gemeentefonds en ook een extra korting toepast. Dat leidt tot bezuinigingen bij gemeenten en dat gaan inwoners merken.


Gevolgen


Gemeenten zijn verantwoordelijk voor een groot aantal basistaken. Naast jeugdzorg en hulp en ondersteuning bij zelfstandig wonen, gaat het bijvoorbeeld ook om beheer en onderhoud van wegen, rioleringen en afvalinzameling. Ook het onderhoud van scholen en sportvelden en bibliotheken valt onder de verantwoording van de gemeenten Deze taken leiden tot jaarlijkse uitgaven, die vragen om doorlopende financiering. Het rijk betaalt gemeenten vanaf 2026 hiervoor minder en legt daarboven ook nog een extra inhouding op.

"Grote gevolgen"
"Bezuinigen hebben grote gevolgen, zoals bijvoorbeeld minder geld voor onderhoud van wegen, sportverenigingen en bibliotheken. En hogere belastingen. Dit gaan we als Gelderse inwoners en ondernemers merken. En daar maak ik me grote zorgen om, want het raakt de bestaanszekerheid van de Gelderlanders".

Gedeputeerde Helga Witjes
Provincie Gelderland

Kleiner financieel overschot

Ondanks evenwicht in de begrotingen van 2024 is het bedrag dat overblijft 40% lager dan we een jaar geleden nog dachten. Daarmee nemen de buffers af bij gemeenten om tekorten op te vangen. Structurele tekorten in de meerjarenbegrotingen vragen om bezuinigingen of het verhogen van de belastingen. De meeste gemeenten in Gelderland denken al na over bezuinigingen en een aantal hebben al bezuinigingen aangekondigd.

Financieel toezicht

Provincies hebben een wettelijke taak om financieel toezicht te houden op gemeenten. We beoordelen daarom jaarlijks de begrotingen, die gemeenteraden indienen bij Gedeputeerde Staten. We informerenen de gemeenteraden over onze bevindingen. Omdat alle gemeentelijke begrotingen voor het jaar 2024 in evenwicht zijn, vallen de Gelderse gemeenten onder de lichtste vorm van financieel toezicht. Dat is het zogenaamde repressief toezicht, wat betekent dat er toezicht is achteraf.

Overzicht

De brieven aan de gemeenteraden worden de komende tijd verzonden en zijn eind februari op geldersefinancien.nl te vinden.